Lợi ích và những món ăn hấp dẫn không thể bỏ qua từ khoai lang

Khoai lang là một trong những loại thực phẩm quá đỗi quen thuộc trên mâm cơm của người Việt. Không chỉ sử dụng để thay thế món ăn chính, loại thực phẩm này còn có thể biến hóa để tạo ra rất nhiều món ăn vặt thơm ngon. Lợi ích của loại cây này như thế nào? Có các món ăn nào được chế biến từ khoai lang?

Sơ lược về khoai lang

Khoai lang được biết đến như một loại cây nông nghiệp năng suất cao với bộ rễ lớn. Rễ chính là nơi tạo ra củ với hàm lượng tinh bột cao, vị ngọt. Cây khoai lang có quan hệ họ hàng với khoai tây có nguồn gốc từ Nam Mỹ và khoai mỡ nguồn gốc từ châu Á và châu phi.

Nguồn gốc và đặc điểm

Nếu xét về nguồn gốc nguyên thủy thì loại cây này được cho là đến từ vùng nhiệt đới ở châu Mỹ thông qua hàng loạt bằng chứng về khảo cổ học, sử học và ngôn ngữ học. Cây khoai lang thuộc họ bìm bịp – Convolvulaceae dạng thân thảo leo hoặc bò.

Lá đơn mọc đều đặn hoặc có khía cách nhau, hoa lưỡng tính. Rễ cây được phát triển từ rễ chính để tạo ra củ. Hiện nay loại cây này được trồng rộng rãi ở vùng nhiệt đới và ôn đới ẩm. Chỉ cần cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng là cây có thể phát triển khỏe mạnh.

Các loại khoai lang

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại khoai lang khác nhau về giống và nơi sinh trưởng. Các nhà khoa học Trung Quốc đề xuất về việc phân loại khoai với hai biến chủng lớn nhất là khoai ngọt và khoai nhiều nước. Cụ thể:

• Giống khoai ngọt sở hữu là có hình tim, gân màu tím hoặc màu vàng. Phần thân thô, ngắn và có lông. Củ khoai thô dày với ruột màu trắng hoặc màu vàng, ít nước, chất lượng tốt. video sản lượng của giống khoai ngọt thường khá thấp, việc cất trữ và bảo tồn khó hơn nên chủ yếu được sử dụng để làm bột và chế biến món ăn.
• Giống hoa nhiều nước có lá màu xanh trơn, thân dài. Mở của củ khoai mỏng hơn. Ưu điểm vượt trội làm ở sản lượng rất cao, quá trình cất giữ đơn giản. Lưu trữ giống khoai nhiều nước càng lâu thì lượng đường lại càng tăng lên.Giống khoai nhiều nước chất được sử dụng phổ biến để ăn hoặc làm rau.

Bên cạnh đó người ta cũng phân loại khoai lang dựa theo đặc điểm về ruột. Điển hình như khoai lang Nhật với vỏ màu đỏ hồng ruột trắng hoặc hơi vàng, ít nước, ăn ngọt; khoai lang mật nhiều nước, ruột vàng như nghệ; khoai lang tím nhiều nước, chuột màu tím song thường được sử dụng để lấy bột hoặc chế biến những món ăn yêu cầu màu sắc hấp dẫn….

Lợi ích mang lại của khoai lang

Khoai lang cung cấp hàng loạt chất dinh dưỡng từ vitamin, khoáng chất cho đến tinh bột, đường, riboflavin, niacin, carotenoid… Lợi ích của loại củ này với sức khỏe phụ thuộc trực tiếp vào giá trị dinh dưỡng mà nó lên lại. Trong đó phải kể đến:

Giàu vitamin A

Thống kê dinh dưỡng cho thầy cứ 100g củ khoai lang có chứa đến 961 mg vitamin A. Kết hợp với đó là hàm lượng beta carotene cực cao bổ sung nguồn vitamin A dồi dào cho cơ thể. Có thể con người sau khi ăn khoai beta carotene sẽ được chuyển thành vitamin A nhờ sự hỗ trợ của gan. 

Cứ mỗi phân tử beta carotene có thể tạo ra hai phân tử vitamin A. Việc bổ sung vitamin A qua khoai có tác dụng hiệu quả trong việc phòng chống bệnh nhiễm trùng. Không chỉ  thế vitamin A còn tăng cường và củng cố thị lực, đặc biệt là với những người làm việc thường xuyên với thiết bị điện tử hoặc bị cận thị, loạn thị.

Chống táo bón

Cứ 100g khoai lại bổ sung một lượng lớn lên đến 3,3 g chất xơ. Theo đông y khoai lang bao gồm cả củ và lá đều có vị ngọt, không độc, tính bình. Đây là một loại dược liệu quý có tác dụng bổ tỳ, nhuận tràng, ích thận, tiêu viêm… Đặc biệt củ khoai lang còn có tác dụng có hiệu quả trong việc điều trị táo bón và trĩ.

Y học hiện đại chỉ ra rằng hàm lượng chất xơ cao có trong khoai có tác dụng hiệu quả trong việc bảo vệ sức khỏe đường tiêu hóa. Cơ thể ăn khoai đồng nghĩa với việc cung cấp thêm một lượng chất béo cần thiết để tiêu hóa diễn ra bình thường, thúc đẩy quá trình hoạt động của dạ dày và ngăn ngừa táo bón. Lợi ích này thể hiện cho mọi đối tượng bao gồm cả trẻ nhỏ.

Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường

Khoai chứa đến 6,5 g đường/100g củ. Tuy lượng đường trong khoai không thấp nhưng đây là đường tự nhiên ảnh hưởng nhiều đến chỉ số đường huyết. Trang Parenting công bố, việc tiêu thụ khoai lang của cơ thể góp phần giảm thiểu tình trạng kháng Insulin.

Mặt khác loại củ này còn giải phóng đường vào trong máu rất chậm nếu so sánh với những loại thực phẩm chứa tinh bột khác. Quá trình giải pháp đường diễn ra từ từ và ổn định góp phần kiểm soát lượng đường trong máu. Thay vì dùng những loại thực phẩm chứa tinh bột khác, người bị tiểu đường có thể ăn khoai lang để bổ sung chất xơ, vitamin, tinh bột và nhiều dưỡng chất khác.

Chữa và ngăn ngừa ung thư

Mỗi loại khoai đều có tác dụng nhất định với sức khỏe do sự khác biệt về thành phần. Giống khoai tím được đánh giá cao nhờ hiệu quả trong việc phòng và hỗ trợ điều trị bệnh ung thư. Thành phần trong khoai tím có tác dụng ức chế tế bào ung thư phát triển.

Trong đó bao gồm tế bào ung thư dạ dày, ung thư ruột kết và bệnh ung thư vú. Hàm lượng Anthocyanin rất cao chính là nguyên nhân giúp khoai tím ngăn chặn hoạt động của tế bào ung thư. Ngoài ra các chiết xuất từ khoai tím còn có tác dụng tiêu diệt tế bao ung thư tuyến tiền liệt để ngăn chúng lan rộng đến bộ phận khác.

 

Ngăn ngừa viêm gan

Khoai lang không chỉ chứa nhiều loại vitamin tốt cho sức khỏe mà còn sở hữu đặc tính chống viêm, bảo vệ vết loét hiệu quả. Cụ thể loại củ này chứa hàm lượng choline cực cao. Đây là một chất có tác dụng giảm phản ứng viêm của cơ thể. Từ đó hạn chế tình trạng viêm trong và ngoài cơ thể.

Trong đó sự kết hợp giữa Choline và Anthocyanin hiệu quả cao giúp giảm, ngừa viêm gan và các chứng bệnh viêm nhiễm khác. Kể cả khi cơ thể có vết loét do mô bị bong, gây đau đớn thì khoai cũng có ảnh hưởng đáng kể. Chiết xuất từ loại khoai này bảo vệ mô đường tiêu hóa khỏi vết loét do tác dụng phụ của thuốc aspirin. Vì thế người bị viêm loét đường tiêu hóa thường được khuyên nên ăn khoai.

Chứa chất chống oxy hóa

Như đã nêu, khoai lang chứa rất nhiều vitamin khác nhau như vitamin A, C, E, B6, B2, B3, B9… Trong đó bộ đôi vitamin C và E có khả năng chống oxy hóa hiệu quả. Vitamin C chống oxy hóa, hỗ trợ tổng hợp collagen nên thường được dùng trong điều trị sắc tố, chống lão hóa da.

Không chỉ thể vitamin C còn có tác dụng kháng viêm nên còn giúp vết thương nhanh lành, trị mụn. Vitamin E chống oxy hóa để trẻ hóa da, ngăn chặn tình trạng rụng tóc do căng thẳng, mệt mỏi. Có thể nói bộ đôi vitamin này chính là thần dược giá rẻ đẹp da, dưỡng tóc, kéo dài tuổi xuân.

Bên cạnh những lợi ích trên, loại khoai này còn có nhiều tác dụng khác cho cơ thể. Lợi ích thể hiện thông qua thuộc tính kháng khuẩn, hỗ trợ tăng khả năng sinh sản, điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ bệnh tim mạch, tăng cường trí nhớ… Không chỉ củ mà lá, ngọn khoai cũng có nhiều tác dụng không kém.

Tuy phần củ được sử dụng nhiều hơn nhưng cũng không thể phủ nhận hương vị thơm ngon của những đọt non. Lá và ngọn non của khoai thường được chế biến bằng cách luộc hoặc xào tỏi có tác dụng thanh nhiệt, thải độc, nhuận tràng… Loại củ này còn là thực phẩm cần thiết cho những người trong chế độ ăn kiêng, giảm cân.

Nên ăn khoai lang như thế nào thì tốt cho cơ thể?

Không thể phủ nhận những lợi ích thiết thực mà khoai lang đem đến cho sức khỏe con người. Thế nhưng bất cứ thứ gì nếu sử dụng quá nhiều cũng đều có thể gây ra tác dụng không mong muốn. Hiển nhiên loại “thần dược” giá rẻ này cũng như vậy. Cụ thể cần lưu ý:

Tránh ăn ban đêm

Khoai được khuyên nên ăn vào buổi sáng kèm với chút rau xanh, hạt, sữa chua hoặc sữa tươi là đã trở thành một bữa ăn đủ dưỡng chất. Tuy nhiên nếu ăn vào bữa tối thì hiệu quả lại ngược lại. Cơ thể lúc này có thể xuất hiện tình trạng trào ngược axit. Nhất là người có hệ tiêu tiêu hóa kém còn dễ bị chướng bụng, khó tiêu, nguy cơ mất ngủ.

Tránh ăn khi đói

Các loại khoai, lương thực đều cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên nếu ăn khoai khi đói thì sẽ gây nóng ruột, ợ chua, chướng bụng. Khoai lang chứa rất nhiều đường, tinh bột. Lượng đường bổ sung khi dạ dày đói sẽ tăng dịch vị và sinh hơi – nguyên nhân chướng bụng, ợ chua. Nếu không may ăn khi đói thì có thể uống chút nước gừng để giảm triệu chứng.

Tránh ăn cả vỏ

Khoai tốt cho người bị táo bón nhưng nếu ăn cả vỏ lại tạo gánh nặng cho hệ tiêu hóa. Những đốm nâu trên vỏ khoai có thể gây nguy hiểm không tốt cho sức khỏe. Thậm chí là ngộ độc. Hơn nữa vỏ khoai ăn vào còn làm giảm hương vị món ăn nên tốt nhất hãy bỏ vỏ trước khi ăn.

Ngoài ra những củ khoai bị hà, xuất hiện mầm xanh hoặc vỏ chuyển xanh nên tránh sử dụng. Dù loại khoai này khá tốt nhưng nếu ăn thường xuyên có thể gây sỏi thận vì chúng chứa nhiều canxi. Canxi cơ thể hấp thu không hết, chưa đào thải hết sẽ lắng cặn và hình thành sỏi. 

Một số món ăn tốt cho sức khỏe đến từ khoai lang

Từ khoai lang người ta có thể chế biến thành rất nhiều món ăn khác nhau. Đơn giản nhất là đem luộc, nếu muốn đậm đà hơn chút xíu có thể thêm khoảng 2-3gram muối vào trong nồi nước. Không thích luộc thì có thể chuyển sang món khoai nướng thơm lừng hay khoai chiên hấp dẫn, khoai lắc phô mai, khoai ngào đường, bánh khoai, kem khoai…

Nếu sợ tăng cân thì bạn có thể thử chế biến thành món khoai lang sấy khô ăn thay đồ ăn vặt cũng khá ngon. Cách làm khá đơn giản như sau:

• Khoai đem sơ chế, sửa sạch, bào vỏ.
• Cho khoai vào nồi hấp chín.
• Thái khoai thành lát hoặc thái con chì tùy sở thích.
• Cho khoai vào lò sấy thực phẩm và cài đặt thời gian, nhiệt độ. Nếu muốn ăn khoai dẻo thì giảm thời gian sấy xuống còn khoai sấy giòn thì phải tăng nhiệt, tăng thời gian. 

Món khoai lang sấy vừa ngon vừa không tăng cân, an toàn, không phụ gia thích hợp cho mọi người. 

Thông tin về bài viết hy vọng đã có ích với Quý vị. Quý vị quan tâm và muốn tìm hiểu thiết bị chế biến, bảo quản thực phẩm chất lượng, chính hãng, giá tốt, giao hàng tận nơi, bảo hành đầy đủ có thể tham khảo thông tin tại website https://sgeviet.vn/ của SGE Việt Nam.

Mọi thắc mắc xin liên hệ Hotline 088 853 1616 để được giải đáp miễn phí nhé!