Cà chua là một loại thực phẩm được sử dụng phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Vậy cà chua là rau hay là quả? Cây cà chua trông như thế nào? Lợi ích mà cà chua đem lại ra sao? Đây là những câu hỏi mà không phải ai cũng đưa ra được đáp án chính xác.
Mục Lục
Cà chua chính xác là rau hay quả?
Để biết chính xác cà chua là quả hay là rau thì phải phân biệt giữa hai loại thực phẩm này. Xét về giá trị dinh dưỡng khi cả rau củ cũng như trái cây đều cung cấp một lượng lớn vitamin, chất xơ và khoáng chất. Xét về mặt hình thái thì quả được hình thành từ hoa, bên trong có hạt và hỗ trợ cho quá trình sinh sản của cây. Ví dụ như quả táo, quả lê, quả đào…
Trong khi đó rau phải có đầy đủ rễ thân và lá cùng với các bộ phận phụ trợ khác của cây. Ví dụ như cà rốt, rau cải, rau cải cúc, rau xà lách… Như vậy nếu xét về mặt khoa học và hình thái bên ngoài thì cà chua chính là một loại trái cây.

Bên trong cà chua có chứa hạt và được phát triển từ hoa theo đúng phân loại giữa quả và rau. Người ta có thể sử dụng hạt của quả cà chua để tiếp tục tái gieo trồng trong những lần kế tiếp. Sở dĩ có sự nhầm lẫn về việc cà chua là một loại rau do ứng dụng thực tế.
Thay vì gọt và ăn trực tiếp như các loại hoa quả khác thì cà chua loại được sử dụng để kết hợp với các loại rau hoặc chế biến thành nhiều món ăn như trứng xào cà chua, canh cà chua, đậu phụ sốt cà chua, canh cà chua cá… Nhiều trường hợp người ta cũng kết hợp cà chua với một số loại rau củ khác để tạo thành salad. Hiển nhiên cà chua cũng có thể ăn trực tiếp như các loại hoa quả.
Có mấy loại cà chua?
Cà chua thuộc họ nhà Cà có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Tuy nhiên nhiều bằng chứng di truyền chứng minh được cà chua thực tế được tiến hóa từ một loại cây có quả màu xanh, kích thước nhỏ phổ biến tại vùng cao nguyên Peru. Ít người biết rằng trên khắp thế giới hiện có khoảng 7.500 giống cà chua khác nhau được sử dụng cho nhiều mục đích.
Các nhà vườn và nhà sản xuất có xu hướng nhân giống những loại cây trồng để tạo ra những hương vị hấp dẫn hơn với khả năng kháng bệnh tốt, năng suất cao. Vì vậy ngày nay cà chua còn được lai giống để tạo ra các loại cà chua thương mại. Những giống thuần chủng vẫn được ưa chuộng nhờ hương vị riêng.

Người ta phân loại cà chua dựa theo đặc điểm về hình dạng, màu sắc và kích thước. Trong đó có thể kể đến một số giống cà chua như sau:
- Giống cà chua Globe hay cà chua Slicing được biết đến là giống cà chua thân bạn phổ thông nhất với màu đỏ khi chín, có thể chế biến thành nhiều món ăn hoặc ăn tươi.
- Giống cà chua beefsteak là loại cà chua lớn thường được sử dụng trong chế biến bánh mì. Tuy nhiên loại cà chua này có thời gian bảo quản khá ngắn.
- Giống cà chua lê sở hữu hình dáng tương tự như quả lê.
- Giống cà chua Anh Đào hay còn gọi là cà chua bi có kích thước nhỏ, quả tròn vị ngọt thường được sử dụng trong các món salad.
- Giống cà chua Oxheart có hình dạng tương tự như một quả dâu tây nhưng kích thước lớn hơn nhiều.
- Giống cà chua mận được lai tạo nhằm mục đích sản xuất các loại nước sốt cà chua.
- Giống cà chua campari có hình dạng tương tự với cà chua Anh Đào nhưng kích thước lớn hơn, vị ngọt đậm hơn.
- Giống cà chua smile phổ biến nhất tại Việt Nam khi có khả năng chịu nhiệt tốt, tỷ lệ nảy mầm cao, năng suất đạt từ 80 đến 100 quả mỗi cây, thu hoạch chỉ sau 60 ngày.
- Giống cà chua đen được coi như ông hoàng của các loại cà chua nhiều hàm lượng dinh dưỡng cao.
- …

Cà chua tươi hay cà chua đóng hộp loại nào tốt hơn?
Cà chua tươi và cà chua đóng hộp đều có những ưu nhược điểm riêng. Cà chua tươi ngọt mát, nhiều dưỡng chất, an toàn với sức khỏe người sử dụng nhưng thời gian giữ tươi ngắn. Kể cả khi hút chân không, bảo quản trong môi trường lạnh cũng chỉ giữ tươi được khoảng 2 tuần.
Trong khi đó cà chua đóng hộp lại bảo quản lâu hơn nhiều. Đây là loại cà chua đã qua chế biến, thêm các loại gia vị, phụ gia nên hạn sử dụng cũng dài hơn. Ngoài ra cà chua đóng hộp có màu sắc đồng đều nên thường được sử dụng để chế biến một số món ăn tiện lợi.
Ngược lại cà chua tươi độ chín khác nhau, hương vị cũng có sự khác biệt. Nếu xét về giá trị dinh dưỡng thì cà chua tươi bao giờ cũng được đánh giá cao hơn. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cà chua đóng hộp được chế biến từ cà chua tươi. Quá trình chế biến, đóng gói và bảo quản khiến cho một lượng vitamin, khoáng chất mất đi.
Hơn nữa ngày nay nhiều cơ sở còn sử dụng phụ gia, hóa chất có hại nên nếu sử dụng thường xuyên có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Chất làm ngọt trong cà chua đóng hộp mà phổ biến gồm có siro ngô, aspartame bổ sung hương vị cho sản phẩm. Tuy nhiên chúng có thể gây béo phì. Người cơ địa nhạy cảm có thể xuất hiện tình trạng buồn nôn, chóng mặt, đau đầu, tức ngực…

Cây và quả cà chua trông như thế nào?
Cà chua có thể dễ dàng mua ở ngoài chợ. Vậy nhưng nhiều người, đặc biệt là những người sống xa làng quê lại ít biết cây cà chua trông như thế nào. Cây cà chua là loại cây trồng ngắn ngày có thể trồng luân canh hoặc tăng vụ để tăng năng suất trên cùng một diện tích đất.
Về hình thái, cây cà chua là loại cây thân tròn, mọc thẳng đứng, thân cây có phủ nhiều công. Khi cây dần trưởng thành thì phần gốc sẽ dần hóa gỗ. Cây cà chua thuộc loại cây rễ chùm ăn sâu vào trong đất. Trong điều kiện tốt rễ cây có thể mọc sâu đến 1.5m và rộng khoảng 2.5m.
Lá cây cà chua thuộc loại lá kép lông. Mỗi lá gồm 3-4 đôi lá chét. Rìa lá có răng cưa, phiến lá có phủ lông tơ. Khi cây trưởng thành sẽ bắt đầu ra hoa. Hoa cà chua mọc thành từng chùm, chúng thường tự thụ phấn chéo. Nguyên nhân là bởi quá trình thụ phấn chéo khó có thể xảy ra được khi hoa tiết ra tiết tố chứa alkaloid độc không hấp dẫn được côn trùng.
Thông thường mỗi chùm hoa có từ 5-20 bông. Hoa tàn sẽ xuất hiện trái. Trái cà chua thuộc loại quả mọng nước có hình tròn, hình bầu dục hoặc hình thon dài. Vỏ cà chua có thể là loại có khía hoặc nhẵn. Màu sắc của cà chua cũng khác nhau tùy vào giống cây và điều kiện gieo trồn. Tuy nhiên quả sẽ thay đổi theo 4 chu kỳ: quả xanh – quả chín xanh – quả chín vàng và quả chín đỏ.

Tổng hợp những lợi ích của cà chua mang lại
Quả cà chua đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Thậm chí nhiều chuyên gia còn gọi cà chua như một “nhà máy” dinh dưỡng tự nhiên. Loại quả này chứa rất nhiều vitamin như A, K, C, B6 cùng hàng loạt khoáng chất, vi chuất cần thiết cho cơ thể con người.
Tuy nhiên cà chua chín mới phát huy được lợi ích còn cà chua xanh chứa một lượng độc tố nhất định. Con người ăn cà chua sẽ hỗ trợ:
- Vitamin A có trong cà chua có tác dụng tăng cường thị lực, ngừa thoái hóa điểm vàng. Không chỉ thế vitamin C cùng với các chất chống oxy hóa như Zeaxanthin, Lutein và Lycopene hỗ trợ để phòng bệnh quáng gà.
- Ăn nhiều cà chua có tác dụng phòng chống bệnh ung thư tuyến tiền liệt, giảm nguy cơ của một số bệnh ung thư khác. Điển hình như ung thư dạ dày, ung thư cổ tử cung, ung thư đại tràng, ung thư buồng trứng… Hiệu quả phòng chống ung thư của cà chua sẽ tăng lên khi chế biến cùng dầu oliu.
- Lycopene có trong cà chua chống oxy hóa cực mạnh để hạn chế ảnh hưởng từ ánh nắng mặt trời. Sử dụng cà chua để đắp mặt nạ hoặc bột cà chua bôi lên da sẽ giảm nếp ngăn, se lỗ chân lông, làm da săn chắc hơn.
- Cà chua chứa ít calo, ít carbohydrate nên hỗ trợ ổn định và giảm lượng đường trong máy. Crom và chất xơ trong cà chua cũng có tác dụng thương tự.
- Vitamin C kết hợp cùng Lycopene trong cà chua tạo giấc ngủ ngon.
- Vitamin K cùng với Canxi trong cà chua cung cấp dưỡng chất để củng cố hệ xương khớp, ngừa loãng xương.
- …
Có thể thấy được cà chua vừa là nguyên liệu chế biến các món ăn ngon vừa bổ sung dưỡng chất cần thiết bảo vệ sức khỏe. Quý vị muốn thử chế biến nhiều món ngon từ cà chua? Quý vị muốn bảo quản cà chua đúng cách, vệ sinh trong thời gian lâu hơn?
Hãy đến với SGE Việt Nam bằng cách truy cập website https://sgeviet.vn/ để tham khảo các thiết bị chế biến, bảo quản thực phẩm chính hãng, giá tốt, tính năng vượt trội nhé.
Mọi thắc mắc xin liên hệ Hotline 088 853 1616 sẽ có nhân viên giải đáp 24/7 cho mỗi khách hàng.